Kurkumina liposomalna to przykład substancji, której skuteczność zależy nie tylko od dawki, ale przede wszystkim od formy podania. Dzięki technologii liposomalnej biodostępność kurkuminy może być wielokrotnie wyższa niż w klasycznych formach doustnych, co sprawia, że jej działanie bywa porównywane do podań dożylnych – bez konieczności wykonywania wlewów.
Liposomy a biodostępność substancji bioaktywnych
Biodystrybucja, czas działania i porównanie z innymi formami podania
Wiele substancji bioaktywnych pochodzenia naturalnego wykazuje bardzo niski poziom wchłaniania w klasycznych formach doustnych. Problem ten dotyczy szczególnie związków słabo rozpuszczalnych w wodzie, o dużej masie cząsteczkowej lub podatnych na degradację w przewodzie pokarmowym.
Do tej grupy należą m.in.:
kurkumina i inne polifenole,
resweratrol,
kwercetyna,
triterpeny roślinne (np. betulina),
koenzym Q10,
witamina C w wysokich dawkach,
liczne ekstrakty adaptogenne.
Z tego powodu od lat rozwijane są technologie mające na celu poprawę biodostępności i dystrybucji tych substancji w organizmie. Jedną z najlepiej przebadanych jest technologia liposomalna.
Czym są liposomy i dlaczego zmieniają farmakokinetykę?
Liposomy to mikroskopijne pęcherzyki zbudowane z fosfolipidów, czyli tych samych struktur, które tworzą naturalne błony komórkowe człowieka. Dzięki temu są biologicznie kompatybilne i dobrze tolerowane przez organizm.
Ich rola polega na:
ochronie substancji aktywnej przed degradacją enzymatyczną,
zwiększeniu przenikania przez bariery biologiczne,
modyfikacji profilu farmakokinetycznego (wchłanianie, dystrybucja, eliminacja),
wydłużeniu czasu obecności substancji w ustroju.
W praktyce oznacza to nie tylko większą biodostępność, ale również zmianę dynamiki działania substancji.
Jak zachowuje się preparat liposomalny po podaniu doustnym?
Technologia liposomalna opiera się na nośniku fosfolipidowym, którego struktura jest zbliżona do naturalnych błon biologicznych organizmu.
Po podaniu podjęzykowym lub po połknięciu preparatu liposomalnego możliwe są równolegle różne ścieżki transportu:
* część liposomów może zostać wchłonięta przez błonę śluzową jamy ustnej, omijając przewód pokarmowy,
* część przechodzi dalej do przewodu pokarmowego, gdzie powłoka lipidowa: – ogranicza bezpośrednią degradację substancji aktywnej w kwaśnym środowisku żołądka,
– sprzyja lepszemu wchłanianiu w jelicie cienkim,
– umożliwia wolniejsze i bardziej stabilne uwalnianie.
Dzięki temu preparaty liposomalne nie działają jednorazowo i impulsywnie, lecz wspierają utrzymanie bardziej stabilnego stężenia biologicznie aktywnej substancji w czasie, w porównaniu do klasycznych form doustnych.
Liposomy a wlewy dożylne – różnica funkcjonalna
Wlewy dożylne i liposomy nie są rozwiązaniami konkurencyjnymi, lecz odpowiadają na różne potrzeby biologiczne.
Wlewy dożylne (IV):
szybkie osiągnięcie bardzo wysokiego stężenia,
krótkotrwały efekt,
rozwiązanie interwencyjne.
Liposomy:
brak gwałtownego piku,
stabilne i długotrwałe uwalnianie,
rozwiązanie do pracy ciągłej i długofalowej.
Z punktu widzenia biologii komórki, czas i stabilność ekspozycji często odgrywają większą rolę niż jednorazowa dawka szczytowa.
Wlewy dożylne dają szybki, ale krótkotrwały wzrost stężenia substancji we krwi. Liposomy nie powodują tak gwałtownego piku, ale ich struktura lipidowa sprzyja stabilnemu, długotrwałemu uwalnianiu i realnej biodostępności. To właśnie ciągła ekspozycja komórkowa często decyduje o efekcie biologicznym, nie zaś krótkotrwały szczyt stężenia.

Schemat porównujący różne profile biodostępności substancji aktywnych w czasie – szybki wzrost stężenia a stabilna, długotrwała ekspozycja komórkowa.
Biodostępność a biodystrybucja – ważne rozróżnienie
W kontekście liposomów istotne jest rozróżnienie pomiędzy:
biodostępnością – ile substancji trafia do krwiobiegu,
biodystrybucją – gdzie i jak długo substancja utrzymuje się w tkankach.
Technologia liposomalna nie polega wyłącznie na „zwiększeniu procentów wchłaniania”,
ale na zmianie sposobu dystrybucji i czasu obecności substancji w organizmie.
To właśnie ten aspekt – a nie tylko chwilowe stężenie we krwi – decyduje o realnym wsparciu procesów komórkowych.
Biodostępność i biodystrybucja – co pokazują badania?
Jednym z kluczowych aspektów wpływających na skuteczność biologiczną substancji jest to, jak długo pozostają one w układzie krążenia i jak długo komórki są na nie wystawione. Artykuł wcześniej porusza różnicę pomiędzy profilami działania liposomalnych form i innych metod podania, ale warto to rozwinąć jeszcze bardziej na podstawie mechanizmów farmakokinetycznych.
Czas obecności i biodostępność – wlewy dożylne vs liposomy
Wlewy dożylne (IV), choć często promowane ze względu na szybkie osiągnięcie wysokiego stężenia w osoczu, mają charakter krótkotrwały:
stężenie w krwiobiegu gwałtownie rośnie w trakcie wlewu, osiągając wysoki „pik”,
jednak po zakończeniu infuzji stężenie szybko spada, często w ciągu kilku godzin, wraz z aktywną eliminacją przez filtrację nerkową i metabolizmem, co powoduje, że substancja staje się na powrót mniej dostępna dla komórek.
Przykładowo, nawet w przypadku dobrze przyswajalnej witaminy C, farmakokinetyka pokazuje, że po wlewie stężenie w osoczu może wracać blisko wartości wyjściowych już w ciągu kilku godzin – co oznacza krótką ekspozycję biologiczną.
W przeciwieństwie do tego liposomalne formy substancji działają na zupełnie innej zasadzie:
liposomy to mikroskopijne pęcherzyki lipidowe, które chronią substancję przed degradacją i ułatwiają przejście przez biologiczne bariery, w tym błony komórkowe. Dzięki temu substancje liposomalne są realnie transportowane do wnętrza komórek, a nie tylko krążą chwilowo we krwi.
W badaniach farmakokinetycznych pokazano, że formy liposomalne osiągają bardziej stabilne stężenia w osoczu i większe pole pod krzywą stężenie–czas (AUC) niż tradycyjne formy podania, co przekłada się na dłuższą ekspozycję biologiczną.
To oznacza praktycznie, że choć liposomy nie generują wysokiego „szczytu” stężenia, to zapewniają dłuższe i bardziej równomierne dostarczanie substancji do komórek, co w kontekście ich działania metabolicznego, przeciwzapalnego czy antyoksydacyjnego bywa ważniejsze niż jednorazowy impuls.
Aspekt ekonomiczny i praktyczny – czyli co ma sens w dłuższym czasie
Warto na chwilę spojrzeć na temat czysto praktycznie — przez pryzmat czasu działania i kosztów.
Standardowy wlew dożylny z kurkuminy w zależności od dawki (..mg) to koszt rzędu 500–1300 zł za jedną sesję.
Jednorazowo podaje się stosunkowo wysoką dawkę substancji, co powoduje szybki wzrost stężenia we krwi, ale z badań farmakokinetycznych wiadomo, że czas obecności takich substancji w osoczu liczony jest w godzinach, a nie dniach. Organizm nadmiar szybko metabolizuje i wydala.
Dlatego wlewy — jeśli mają przynieść zauważalny efekt — wykonuje się cyklicznie, często 1–2 razy w tygodniu. W praktyce oznacza to kilka tysięcy złotych miesięcznie, przy działaniu punktowym i krótkotrwałym.
W przypadku formy liposomalnej model działania jest zupełnie inny.
Jedna butelka preparatu liposomalnego, w porównywalnym przedziale cenowym, wystarcza zwykle na kilka tygodni regularnego stosowania. Zamiast jednorazowego „piku” we krwi, organizm otrzymuje mniejsze dawki, ale podawane systematycznie, co pozwala utrzymać bardziej stabilne stężenie substancji w czasie.
Z punktu widzenia biologii komórki kluczowe nie jest to, jak wysoki jest chwilowy poziom substancji, ale jak długo komórki mają z nią kontakt. Właśnie dlatego forma liposomalna sprawdza się szczególnie dobrze w procesach długofalowych: regeneracji, modulacji stanu zapalnego czy wsparcia metabolicznego.
W tym sensie:
wlew dożylny pozostaje narzędziem interwencyjnym i krótkoterminowym,
forma liposomalna jest rozwiązaniem ciągłym, możliwym do utrzymania w czasie — również ekonomicznie.
I to właśnie ten aspekt — obok biodostępności — sprawia, że liposomy coraz częściej traktowane są nie jako alternatywa „na chwilę”, ale jako realna forma długoterminowego wsparcia organizmu.
Kierunek badań
W celu rzetelnej oceny działania preparatów liposomalnych planowane są badania biodystrybucji i kinetyki substancji aktywnych we współpracy z jednostką akademicką.
Celem badań będzie m.in.: • analiza czasu utrzymywania się substancji w osoczu,
* obserwacja dystrybucji tkankowej,
* porównanie profilu uwalniania względem klasycznych form.
Wyniki tych badań pozwolą na oparcie dalszej komunikacji wyłącznie na danych, a nie deklaracjach.
Podsumowanie
Badania naukowe potwierdzają, że liposomy:
poprawiają biodostępność substancji bioaktywnych,
modyfikują ich farmakokinetykę,
wydłużają czas obecności substancji w organizmie,
umożliwiają bardziej stabilne i przewidywalne działanie biologiczne.
W praktyce oznacza to inne podejście do pracy z organizmem – mniej interwencyjne, a bardziej systemowe.
Wlewy dożylne mogą pomóc doraźnie, gdy organizm potrzebuje szybkiego wsparcia, ale z punktu widzenia biologii nie są terapią — bo nie budują trwałej, komórkowej ekspozycji na substancję
Technologia liposomalna nie jest skrótem ani obietnicą „natychmiastowego efektu” – jest narzędziem do długofalowej, fizjologicznej pracy z organizmem.
Przykład praktyczny
Jednym z przykładów wykorzystania technologii liposomalnej w praktyce jest liposomalna kurkumina, która dzięki ochronie cząsteczki i lepszej biodystrybucji pozwala na bardziej stabilne i przewidywalne działanie biologiczne przy niższych, regularnych dawkach.
Zastosowanie tej formy ma szczególne znaczenie w długofalowym wsparciu organizmu, gdzie kluczowa jest ciągłość ekspozycji komórkowej, a nie krótkotrwały efekt szczytowy.
Zobacz produkt: Liposomalna kurkumina – ekstrakt liposomalny
ŹRÓDŁA (badania naukowe)
- Hickey et al. (2020) – Liposomal vitamin C: improved bioavailability and plasma concentrations
PubMed ID: 32901526 - Nauman et al. (2024) – Pharmacokinetics and cellular uptake of liposomal vitamin C
PMC: PMC11519160 - Sercombe et al. (2015) – Advances and challenges of liposome assisted drug delivery
Journal of Controlled Release - Akbarzadeh et al. (2013) – Liposome: classification, preparation, and applications
Nanoscale Research Letters - Immordino et al. (2006) – Stealth liposomes: review of the basic science, rationale, and clinical applications
International Journal of Nanomedicine



